حجت حاجی کاظم؛ مردادماه۱۳۹۴
پشت خودرویی نوشته بود:
حادثه! شرم کن. بیمه عباسم.
خواستن همه خوبی‌ها از خدا، لازم و زیباست؛ اما اینکه به خاطر دین‌داری خود توقع داشته باشیم هیچ گاه دچار بلا نشویم، نگاهی سطحی و عوامانه و حتی مخالف دین است. اینکه دین را ابزار خوشی و خرمی بدانیم، با معرفی خود دین از خودش نیز سازگار نیست. البته به باور ما دین‌داری در حالت کلی، موجب بهبود زندگی دنیا و افزایش کیفیت لذت‌ها نیز خواهد بود اما از نگاه دین، «همه خوب‌ها نیز در معرض «حادثه»ها قرار می‌گیرند و در جریان همین حوادث پیش‌بینی نشده، رشد می‌کنند». چه قدر قرآن کریم بر این موضوع تاکید کرده که نقص‌ها، سختی‌ها، رنج‌ها، بیماری‌ها و … همگی زمینه‌ای برای رشد خواهند بود؛ (مبارکه بقره، ۱۵۵) هرچند کسی نباید در دوراهی، رنج را انتخاب کند؛ اما اینکه تصور کنیم با دین‌دار بودن از حوادث و رنج‌ها در امان هستیم، به شدت از نگاه دینی رد شده است. از نگاه دینی، هرکس بنا بر شرایطی که دارد، در معرض امتحانات متناسب خود قرار می‌گیرد. هرچند از نگاه دینی، استفاده دین‌دار از سازندگی سختی‌ها بیشتر است.
نکته دیگر اینکه اگر احتیاط‌های لازم را درباره امور دنیایی خود نداشته باشیم، خداوند خواسته است عالم طبیعت کار خودش را انجام دهد و در بیشتر موارد قرار نیست خداوند جلوی تأثیر آن علت‌های مادی را بگیرد. (البته خداوند اثرات برخی از بلاهای خودساخته را برمی‌دارد و دعا در این لطف استشنایی تأثیر دارد. (مبارکه شوری، آیه۳۰)) هیچ چیز بدون خواست الهی محقق نمی‌شود اما عملکرد عاقلانه ما، دستور الهی است و خداوند مقدر کرده که این عمل در حوادث زندگی اثرگذار باشد. لذا کسی نباید انتظار داشته باشد به خاطر دین‌دار بودنش، از نتیجه همه اعمال خویش در امان بماند.
دیدگاهی فتنه برانگیز
دوست داریم فکر کنیم اگر پرچمدار دین حق هستیم، همیشه از همه جهات خوب هستیم. قرآن کریم تأکید می‌کند اگر به دین (در عمل) پایبند نباشید، خداوند پرچم رسالت خود را نیز از قوم شما خواهد گرفت و به گروهی دیگر خواهد سپرد. (هود، آیه ۵۷) نتیجه جمله‌ای که پشت آن خودرو نوشته بود، این است که هر کشوری شیعه‌تر باشد، باید بدون در نظر گرفتن رعایت‌های رانندگی، آمار تصادفات کمتری داشته باشد. البته می‌توان استدلال کرد که در شرایط اجتماعی برابر، جامعه دین‌دار نسبت به جامعه بی‌دین حتی تصادفات کمتری هم خواهد داشت اما اینکه انتظار داشته باشیم کم‌کاری‌های ما در رعایت احتیاط و تجاوز به حقوق قانونی دیگران با دین‌دار بودن جبران می‌شود، باوری است که نه مورد قبول دین است و نه قابل قبول برای عقل. فراموش نکنیم که رعایت احتیاط، قوانین و حقوق دیگران از مطالبه‌های قطعی خود دین نیز می‌باشد. تلاش کنیم خرافه‌هایی را که نسبتی با دین ندارد، کنار زنیم تا چهره‌ای دقیق‌تر از دین ارائه گردد.
مروری بر نگاه قرآن کریم
قرآن کریم به مشکلات طاقت فرسای مؤمنان گذشته اشاره کرده و رسیدن این سختی‌ها را به نسل‌های جاری مؤمنان دور از انتظار ندانسته است:
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا اَلْجَنَّهَ وَ لَمّا یَأْتِکُمْ مَثَلُ اَلَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِکُمْ مَسَّتْهُمُ اَلْبَأْساءُ وَ اَلضَّرّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتّى یَقُولَ اَلرَّسُولُ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اَللّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اَللّهِ قَرِیبٌ ﴿البقره، ۲۱۴﴾
آیا پنداشته‌اید در حالی که هنوز حادثه‌هایی مانند حوادث گذشتگان شما را نیامده، وارد بهشت می‌شوید؟! به آنان سختی‌ها و آسیب‌هایی رسید وچنان متزلزل و مضطرب شدند تا جایی که پیامبر و کسانی که با او ایمان آورده بودند می‌گفتند: ]بالاخره[ یاری خدا چه زمانی است؟ [به آنان گفتیم:] آگاه باشید! یقیناً یاری خدا نزدیک است.
قرآن کریم حوادث روزگار را مخصوص غیر مسلمانان ندانسته است و آن‌ها را بین همه اقوام (چه مسلمان و چه دشمن مسلمان) در گردش می‌داند:
إِنْ یَمْسَسْکُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ اَلْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْکَ الایام نُداوِلُهآ بَیْنَ اَلناسِ وَ لِیَعْلَمَ اَللّهُ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ یَتَّخِذَ مِنْکُمْ شُهَداءَ وَ اَللّهُ لا یُحِبُّ اَلظّالِمِینَ ﴿آلعمران،۱۴۰﴾
اگر [در جنگ احد] به شما آسیب و جراحتی رسید، آن گروه را نیز [در جنگ بدر] آسیب و جراحتی مانند آن رسید. و ما این روزها [یِ پیروزی و ناکامی] را [به عنوان امتحان] در میان مردم می‌گردانیم و خدا کسانی را که [از روی حقیقت و خلوص] ایمان آورده‌اند، مشخص کند و از میان شما گواهانی بگیرد؛ و خدا ستمکاران را دوست ندارد.