به قلم: حجت حاجی کاظم
وقتی لفظی دارای معنای بدی هم می تواند باشد، از الفاظ بهتر استفاده کنیم.
لفظ «راعنا» در عربی یعنی ما را ملاحظه کن، به ما نظر کن و … .
اما همین لفظ در زبان عبری، معنای خوبی ندارد. یهودیان خطاب به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از این لفظ استفاده می کردند و برخی مسلمانان هم که از معنای عبری آن اطلاع نداشتند، همین را استفاده کردند.
البته مسلمانان مقصودشان این بود که ای پیامبر خدا! به ما نظر کن.
آیه آمد که ای مومنین! خطاب به نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) نگویید «راعنا» بلکه بگویید «انظرنا» زیرا این لفظ آن معنای دوپهلو و منفی را در بر ندارد.
این نشان دهنده توجه قرآن کریم به برداشت مخاطب است.
البته جایی که چاره ای از امری نباشد، ممکن است از برداشت مخاطب صرفنظر کنیم اما جایی که می توان رعایت کرد، باید رعایت کرد.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ تَقُولُوا رَاعِنَا وَ قُولُوا انْظُرْنَا وَ اسْمَعُوا وَ لِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ
﴿البقره، ۱۰۴﴾
اى کسانى که ایمان آوردهاید! نگویید: « راعنا »، و بگویید: « انظرنا »، و [ این توصیه را ] بشنوید; و [گر نه] کافران را عذابى دردناک است .