وبلاگ “محراب“ دربارهی ارتباط با نامحرم نوشت:
اگر در جامعهای حجاب در روابط نامحرم عملی گردد، جرم و جنایت، فساد و بیدینی، و نارضایتیهای همسران از یکدیگر، و… کاهش چشمگیری پیدا میکند.
اما برای آنکه دستاوردهای حجاب در جامعهای رویت شود، لازم است منظور واقعی آن اجرا گردد. زیرا منظور از حجاب، علی رغم تلقی عوامانه، نوع خاصی از پوشش نیست؛ بلکه روح حجاب است که باید در فکر و اندیشه، رفتار و گفتار، و نهایتا در پوشش افراد محجب جاری گردد. حجابی که فقط در پوشش ظاهری لحاظ گردد ولی در رفتار، گفتار و برخورد با نامحرم رعایت نشود، فریبی بیش نیست.
زنی که بدون چادر است، بسیار محجوبتر از زنی است که با لباس، حجاب خود را رعایت کرده، ولی در سخن گفتن ابایی از شوخی و جلب توجه ندارد. و آنکه ساده و بیآرایش است، اما با زبان و رفتار خود، فکر و قلب نامحرمان را مشغول خود میکند، بدحجابتر از بانوی آرایش کرده ایست که از مردان غافل است و یا توانایی کسب این محبوبیت را ندارد. بنابراین اقداماتی همچون شوخی و مزاح با نامحرم و هرگونه رفتاری که موجب تهییج و تحریک یا حتی علاقه گردد، بدحجابی محسوب میشود.
به همین جهت قرآن تنها به آیاتی که مستقیما دستور به حجاب دارند، بسنده نکرده بلکه در زمینهها ی مختلف به ابعاد وسیع حجاب اشاره میکند تا امکان هر گونه سوءاستفاده و سوءتفاهم را منتفی نماید. با خطاب به همسران پیامبر به شیوهٔ سخن گفتن اشاره کرده و میفرماید: «بگونهاى نرم و لطیف سخن نگویید تا بیماردلان در شما طمع کنند» (فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ (احزاب۳۳))
در جایی دیگر به دختران شعیب اشاره میکند و از حیای ایشان در شیوه راه رفتن در حضور نامحرم سخن میگوید. (فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشِی عَلَى اسْتِحْیاءٍ قالَتْ إِنَّ أَبِی یَدْعُوکَ لِیَجْزِیَکَ أَجْرَ ما سَقَیْتَ لَنا فَلَمَّا جاءَهُ وَ قَصَّ عَلَیْهِ الْقَصَصَ قالَ لا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ)
بنابر این حجاب چیزی نیست که با تحمیل پوششی تعریف شده به دست آید. لذا شاید بتوانیم، از طریق اجبار به پوشش، دفع افسد به فاسد نمائیم، اما هرگز نمیتوانیم با این روش، روح حجاب را در جامعه جاری کرده و از آثار واقعی آن بهرهمند شویم.
منظور از حجاب، علی رغم تلقی عوامانه، صرفا نوع خاصی از پوشش نیست؛ بلکه روح حجاب است که باید در فکر و اندیشه، رفتار و گفتار، و نهایتا در پوشش افراد محجب جاری گردد. حجابی که فقط در پوشش ظاهری لحاظ گردد ولی در رفتار، گفتار و برخورد با نامحرم رعایت نشود، فریبی بیش نیست.
نگاه و شوخی با نامحرم از مصادیق بیحجابی است
با مسئله حجاب نیز امروزه مانند بسیاری از مسائل شرعی دیگر برخوردهای سلیقهای میشود. حتی عاملین و معتقدین نیز با نوعی تسامح و تساهل، حد و مرزهای شرعی حجاب را رعایت میکنند زیرا علت حساسیتهای شرع برای رعایت دقیق حدود حجاب را درک نمیکنند. در روایات آمده است که:
هر کس با نامحرم شوخى کند، براى هر کلمه اى که در دنیا با او سخن گفته است هزار سال او را در دوزخ زندانى مى کنند. (ثواب الاعمال وعقاب الاعمال -ترجمه انصارى، ۵۶۷ بابى که کیفر بسیارى از گناهان در آن گرد آورى شده است…)
و هر که چشمان خود را با نگاه به زن نامحرم پر سازد، خداوند عزیز و جلیل در روز رستاخیز چشمان او را با میخ هاى آتشناک پر نماید و از آتش دوزخ لبریزشان سازد. (همان)
و نیز خشم خدا بسیار سخت است بر آن زن شوهردارى که چشم خود را از نگاه کردن به مرد بیگانه یا نامحرم پر کند، که اگر چنین کند خداوند تمام اعمال او را تباه مىسازد، و اگر به بستر غیر شوهر خود رود بر خدا سزاوار است که او را به آتش بسوزاند، پس از آنکه او را در قبر عذاب کرده است. (همان، ص ۵۶۵)
با نظر به این دسته از روایات لزوم پرهیز از اختلاط و گپ و گفتگوهای تفریحی در مجالس میهمانی اقوام و آشنایان روشن میشود این گفتگوهای تفریحی ریشه بسیاری از مشاجرات خانوادگی و عامل تضعیف ایمان است، بسیاری از نارضایتیها و افسردگیهای تنش زا بین همسران، شروعشان بسته به همین اختلاط های دوستانه و قوم وخویشی است که چون حجاب اسلامی در آن با دقت اجرا نمیشود، درد سر ساز گشتهاند.
بدتر از آن، تاثیر بدحجابی در کدورت دل و دوری از خداست. چه بسیاری از اوقات که به دلیل، نگاه و شوخی با نامحرم، توفیق خواندن نماز اول وقت و یا دیگر اعمال نیکی که قبلا انجام میشده، از دست برود. بوجود آمدن حالت بیحوصلگی و بیعلاقگی به عبادات، میتواند متاثر از همین بیمبالاتیها باشد. چنانچه از ابتدای روز توجه و مراقبت داشته باشیم، به طور ناخودآگاه از نماز و انجام تکالیف شرعی لذت بیشتری خواهیم برد. به همین جهت در سفارش به ترک از نگاه میفرمایند: النّظره سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفا من اللَّه اعطاه ایمانا یجد حلاوته فی قلبه. (نهج الفصاحه، ص ۷۹۰)
از پیامبر اکرم (ص) روایت شده است: نگاه کردن (به نامحرم) تیرى است مسموم و زهردار از تیرهاى شیطان، و هر که آن را از جهت ترس از خدا ترک نماید و چشم از آنچه حرام است بپوشاند در این صورت خداوند ایمانى به وى عنایت فرماید که حلاوت و لذت او را در قلب خود میچشد.
هر کس با نامحرم شوخى کند، براى هر کلمهاى که در دنیا با او سخن گفته است هزار سال او را در دوزخ زندانى مىکنند.
برای فهم بهتر سختگیریهای اسلامی در مسئله حجاب و نگاه میتوان از قوانین روانشناسی نیز کمک گرفت. قائده «تداعی معانی» یکی از دستمایههای فروید در روانکاوی، از این جمله است.
«کلمه «تداعی» که یک اصطلاح روانشناسی است به طور معمول با واژه «معانی» به کار میرود. تداعی به معنای دعوت کردن است؛ یعنی در حافظه شخص هر مطلبی مطالب دیگر را به خاطر میآورد. آنگاه هر یک از این مفاهیم ذهنی جدید، اشیاء و مفاهیم مرتبط دیگری را به یاد میآورد و…. مثلاً «باران» «آب» را تداعی میکند…. (حجاب\اندیشه قم)
بسیاری از اوقات یک صحنه بدحجابی میتواند خیالاتی را در ذهن پرورش دهد، یا یک ماجرای جنسی را در ذهن تداعی کند و بعضا با دخالت شیطان، در حریم عواطف و تخیلات شخص نیز وارد گردد که بقول فروید وقتی شخص آن را از آگاهی خود میراند در رویا با آن درگیر میشود. لذا برخی از سختگیریها برای جلوگیری از همین تداعی هاست.
بنابر این بهترین راه برای رهایی از این دام خوشرنگ و نشان شیطان، که بسیار هم روی آن حساب کرده، همان دستوری است که قرآن ما را به آن امر کرده است. قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ»؛ به مردان مومن بگو دیده فرو نهند و پاکدامنی خود را حفظ کنند. (سوره نور، آیه ۳۰)
وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ: به زنان با ایمان بگو چشم از نگاه به مردان اجنبی فرو بندند و فرج (عورت)های خویش را حفظ کنند و زینت خویش را جز آنچه پیداست آشکار نسازند و نیز دستور بده تا اطراف سرپوشهای خود را بر گریبان و سینههای خود انداخته، آن را بپوشانند و هنگام راه رفتن پاهای خود را بر زمین نکوبند تا زینتهای پنهانیشان معلوم شود (نور ۳۱)
بدحجابی درنوجوانی
گویا به نظر میرسد سختگیری در رعایت حجاب در دوران نو جوانی ضرورتی ندارد و به قول بعضی موجب دین زدگی میشود.
اما رعایت حجاب فقط برای محکم کردن زندگی خانوادگی و ارتقاء وفاداری همسران نسبت به یکدیگر نیست بلکه بیشتر به جهت رشد و تهذیب و نمو کمالات انسانی است در دوران نوجوانی که دوران فوران عواطف انسانی و گرایشهای معنوی است بیحجابی بدترین عاملی خواهد بود که تمام اندیشه و نیروهای نوجوان را صرف مسائل جنسی میکند و او را که مستعد افراط است تا جایی درگیر جلب توجه جنس مخالف و التذاذهای جنسی میکند که دچار عقب ماندگی های جبران ناپذیری در ابعاد اخلاقی، علمی و کمالات انسانی میگرداند از طرف دیگر نیز وقتی نوجوان وارد در مرحله جوانی میگردد و از افراط های گذشته خود رویگردان است، نسبت به ازدواج نظر خوبی ندارد و چنانچه زیر بار ازدواج هم برود همسر لودهای خواهد بود که عدم پایبندیاش به خانواده همواره دردسرساز میگردد.
به به زیبا بود
اجرکم عند الله