با ماشینم خیلی به تدریج (به نحوی که سبقت گرفتن محسوب نشود) سمت راست خودرو او رفتم و گفتم:
عزیزم! بعضی وقتها بی زحمت راهنما بزن که بقیه متوجه شوند کدام سمت تشریف میبرید.
دو بار با فاصله گردش کرده بود اما هر دوبار، بدون راهنما زدن پیچیده بود.
مرد، مکثی کرد و گفت: چرا از سمت راستم جلو آمدهای؟ خلاف است.
گفتم: بله. شما درست میفرمایید.
*******
وقتی میگویی عزیزم! بی زحمت زبالههایمان را در طبیعت نریزیم؛ میگوید: خودت تا حالا زباله نریختهای؟
وقتی میگویی بزرگوار! پشت چراغ قرمز، پیچیدن به راست ممنوع است؛ میگوید: شما حالا همه قوانین را رعایت میکنی؟
وقتی میگویی داداش گلم! کمتر سیگار بکش! جوانیات را نابود میکنی؛ میگوید: این مملکت مرا خراب کرده است.
وقتی میگویی برادر من! با نگاههای تیزت، خانمها را معذب نکن؛ میگوید: تو فکر میکنی خودت آدم خیلی خوبی هستی؟
وقتی میگویی خواهر من! دل آن مرد را از همسرش برنگردان؛ میگوید: همه کار کشور درست شده و مشکل فقط منم؟
وقتی میگویی دوست من! کارمند باید هر کاری برای سازمان از دستش بر میآید انجام دهد، میگوید مگر سازمان به وظایفش درست عمل کرده است؟
ماجرا چیست؟ چرا دوست داریم کسی را که به ما تذکری داده پشیمان کنیم؟
قبول. نصیحت کننده هم نقصهای زیادی ممکن است داشته باشد. ممکن است خوبیهای مرا نداند.
ولی ولی ولی شاید مرا دوست داشته؛ شاید دلسوزم بوده؛ شاید دوستدار فرهنگ بهتر برای جامعه است.
خیرخواه را محکوم میکنیم؛ «من من» میکنیم و میخواهیم اثبات کنیم که از او بالاتریم.
آن قدر از نصیحت فراری شدهایم که هرکس نظری هم میگوید، تأکید میکند: «همه بدانید که نمیخواهم نصیحت کنم.»
نُصح یعنی خیرخواهی خالصانه. یعنی دلسوزی. دلسوزی این قدر کم ارزش شده است؟
کسی حق ندارد درباره دل دیگران قضاوت کند اما میتواند آن قدر که میفهمد، دلسوزانه نظر دهد.
میتوانیم قضاوت او را نپذیریم؛ اما به دلسوزیاش احترام بگذاریم.
لازم نیست بگویید بلکه من دقیقاً همین عیب را دارم؛ اما چه اشکالی دارد که در جواب بگوییم: ممنون که به فکر من بودید. ممنون که نظرتان را گفتید. خدا را شکر که آدم دلسوزی هستید.
نصیحت کنندهها باید روز به روز فهیمتر شوند. باید دیگران را بیشتر درک کنند؛ اما ضعف یک ناصح، دلیل بر کُشتن نصیحت نیست.
بیا هیچگاه نگوییم: «زندگی دیگران به من ربطی ندارد». بیا نگذاریم ریشه دلسوزها و دلسوزیها بخشکد.
بیا برای نجات فرهنگمان قدمی برداریم.
متاسفانه درباره سه قضیه بنظرم زود جبهه میگیرند .
یکی همین موردی که شما گفتید که تو خودت خطاکاری دیگه حرف نزن و …
در صورتی که من خودم روایت هم دیدم که پیامبر توصیه میکنن حتی اگر خودتون عیبی دارید باز نصیحتی کنید .
بارها دیدیم که بعضی سیگاری ها با وجود اینکه سیگار میکشند توصیه میکنند نرو پی سیگار و …
یه قضیه دیگه هم هست و اون اینه که گناهی پنهانی مرتکب میشی و وقتی مچتو میگیرند میگن ریا کاری ، درسته که بعضی ریاکاران از این کارا میکنن ولی بعضی مومنین که به گناه منجر میشوند سعی میکنن پنهایی باشه که ترویج گناه نباشه و این رو اشتباه میگیرند با ریا !
گاهی اوقات هم کار خوبی رو آشکارا میکنی برای ترویج کار خوب باز متهم به ریا میشی .
خیلی ها به گناهانشون افتخار میکنند چرا به کارهای خوب افتخار نکنیم و سر بلند انجامشون ندیم ؟
ارادتمند
آفرین. نکات خوبی فرمودید. ممنون. ان شاء الله یادم باشد استفاده و درج کنم.
البته مواردی که بنده گفتم خیلی حساسه و احتمال ریا نسبتا زیاده .
و همین طور که کسی که خودش بی عیبه و مرتکب اون گناه نمیشه و توصیه میکنه تاثیرش خیلی بهتره
بنظرم نصیحت پی در پی هم یکم ناجوره و کلافه میکنه شخص رو
بله. همین طوره. البته اون چیزی که بیشتر کلافه می کنه، ملامته که به شدت نهی شده. بیشتر نصیحت های ما متاسفانه همراه قضاوت و ملامت است.
بله. همین طور است. خیلی مرز آن باریکه. شاید بهتره بگیم در این موارد شخص باید به خودش مدام نهیب بزنه اما نباید کسی رو به خاطر این نشانه ها متهم کنه.
سلام علیکم
مطلب بسیار خوبی بود، مچنین مطلبی که در مورد فرهنگ نصیحت کردن ارائه شده است. هم مطالب و هم نظرات حاوی نکات ارزشمندی بود.
ان شاء الله همواره در مسیر حق، استوار و پویا باشید!
سلام برادر عزیز
ممنون از لطف شما.
سلام برادر، خیلی ممنون، از بیانات شما استفاده کردم.
به نظرم یکی از علل اصلی چنین واکنشهایی وجود این ذهنیت است که بیشتر نصیحت کننده ها قصد ابراز وجود دارند تا دلسوزی که البته این موضوع تا حدی هم درست است.
از طرفی واقعا مشکلات و فشارهای روحی هم، روی آدم ها زیاد شده مردم عصبی تر از گذشته اند خیلی نمیشود از مردم تحت فشار انتظار رفتار درست داشت، مثلا در یک شهر آرام و خلوت واکنشها تا حدی نسبت به شهرهای شلوغی مثل تهران ملایمتر است، نمیخواهم رفتار پرخاشگرانه برخی افراد را توجیه کنم فقط میخواهم بگویم اگر فردی واکنش نامناسبی به نصیحت نشان میدهد به تنهایی مقصر نیست و خیلی از ماها به نوعی در زمینه سازی آن نقش داشته ایم.
ببخشید که طولانی شد.
التماس دعا
سلام آقا رضا عزیز
نکات بسیار خوبی فرمودید. ممنون.